موانع مسئولیت مدنی والدین در برابر فرزندان

چکیده مسئولیت مدنی یکی از ضمانت اجراهای عمومی قواعد حقوقی است که به دلیلِ نقض حقوق قانونی و مشروع افراد ایجاد می شود. والدین نیز از این امر مستثنا نیستند و در صورتِ نقض حقوق فرزندان و زیان رساندن به آن ها مسئولیت جبرانِ خسارت را به عهده دارند. اما آیا مسئولیت والدین به نحوکامل مشمول قواعد عمومی مسئولیت مدنی است؟ در صورت منفی بودن پاسخ، چه شرایطی اصل و میزان مسئولیت مدنی والدین را محدود می کند؟ به طور کلی، عوامل موجهه عمومی مانند حکم قانون، اجرای حق، اکراه، اضطرار، اجرای حق، رضایت زیان دیده، اقدام، تحذیر و استیمـان  باعث می شوند که در شرایطی، عمـلِ زیان بار، مشـروع تلقی شود یا قابلیت انتساب آن به عاملِ زیان محدود گردد. لیکن، ضرورت های عرفی، انصاف و ارزش های اخلاقی، به دلیل شرایط خاص روابط فرزندان و والدین، مسئولیت مدنی پدر و مادر را در مقابل فرزندان کاهش می دهد و موجب می شود مطالبه خسارت از والدین بیشتر جنبه نظری بیابد. ازسوی دیگر، وجود پاره ای واقعیت های اجتماعی ناگوار مانند کودکان بدسرپرست، اقتضاء دارد مسئولیت والدین جنبه کاربردی داشته باشد. در این جستار موانع عام و خاصِ مسئولیت مدنی والدین در برابر فرزندان را بررسی می کنیم.